Het perfecte schilderij

Ik zal meteen maar met de deur in huis vallen: Het Perfecte Schilderij bestaat niet. Of misschien ook wel, maar dan slechts voor een kort moment. En bovendien is dat schilderij dan perfect voor de ene beschouwer, terwijl het een andere beschouwer helemaal niets zegt.

Je kunt meesterlijke schilderijen van anderen bewonderen, of zelfs denken: “Kon ik maar zo schilderen!” Maar ik kan ik je verklappen dat het meest perfecte schilderij waarschijnlijk uit jouw eigen handen komt.

Mijn eigen perfecte schilderij

Mijn eigen perfecte schilderij is eigenlijk altijd het schilderij waar ik op dat moment mee bezig ben. Het is perfect omdat het mij nieuwe vreugde brengt, nieuwe belevenissen en nieuwe inzichten.

Vaak hebben deze inzichten niets te maken met schilder-technische zaken, maar des te meer met het ondergaan van het ontstaan van mijn eigen schilderij. Het beleven van de veranderingen die plaats vinden onder mijn handen, zonder dat ik mij daar al te bewust mee bemoei. Dat wil zeggen, mijn hoofd houdt zich bezig met wat er in het doek gebeurt, wat mij overkomt. En niet zozeer met wat mijn handen moeten doen, of hoe ik mijn penseel moet bewegen.

Het schilderij is perfect, niet omdat het technisch zo kloppend is, maar omdat het mij in een andere dimensie brengt. Misschien zelfs wel een soort van trance, waarin ik meer een soort meekijker word in plaats van de schilder.

Zweverig?

Voordat ik zweverig overkom, laat ik even een vergelijking maken die iedereen waarschijnlijk wel herkent. Je bent met de auto of de fiets naar huis gereden, zonder dat je je eigenlijk bewust was dat jij aan het sturen was. Je stopte netjes als dat nodig was, gas gaf als je weer door kon rijden, en sloeg gedachteloos die richting in die naar jouw bestemming leidde. Eenmaal thuis denk je gôh, heb ik echt dat hele stuk gereden? Ik zat zelf heel ergens anders…

Als je eenmaal echt lekker aan het schilderen bent, dan heb je vaak een een gelijksoortige ervaring. Je schildert bijna zonder dat je dat zelf in de gaten hebt. En in zekere zin ook ook zonder dat je je ergens mee bemoeit. Ieder schilderij waarbij die ervaring mij overkomt, is voor mij op dat moment het perfecte schilderij.

Opgaan in een schildeirj kan heel ‘zen’ zijn

Als beginnende schilder zal je nog heel erg bezig zijn met hoe je je penseel vast houdt, en wat het effect is van je penseelstreken. Dan zal deze ervaring misschien nog even op zich laten wachten. Maar ik ken zeer veel schilders die deze ervaring ook hebben en hem net zo heerlijk vinden als ik. Je hoeft voor deze ervaring niet super technisch te zijn. Maar je moet het eindresultaat durven loslaten en je aan de hand laten nemen door je eigen schilderij.

Jouw perfecte schilderij

Ik hoop dat ik je een beetje heb kunnen laten begrijpen wat ik bedoel. Zo ja, dan heb jij eigenlijk alles in huis om jouw eigen perfecte schilderij te maken. Vergelijk jezelf dus niet met anderen en geef jouw schilderij de kans om jou naar een hoger bewustzijn te voeren.

Hierbij nog enkele tips om tot het perfecte schilderij te komen:

Vergeet de techniek

Techniek kan reuze handig zijn om je vaardigheden te verbeteren. Inzicht in kleuren mengen, penseeltechnieken, vormen en perspectief komen natuurlijk allemaal van pas bij het schilderen. Je hebt dan een scala van mogelijkheden om uit te putten. Het is dus absoluut nuttig om regelmatig bij te leren en door middel van oefeningen je schildertechnieken te verbreden.

Maar voor het maken van het perfecte schilderij, moet je techniek even helemaal vergeten.

Gevoel is belangrijker dan techniek.

Een aansprekend schilderij ontstaat in eerste instantie niet uit goede technieken, maar uit het gevoel wat er in is gelegd. Je kunt met hoogstaande technieken een supersaai schilderij maken, terwijl je met weinig techniek, maar veel gevoel een waar meesterwerk kunt schilderen.

Gevoel in je schilderij krijg je het gemakkelijkst als je je verstand zo veel mogelijk uitschakelt.

Leg jezelf geen verwachtingen of druk op.

De meeste indrukwekkende schilderijen, dus ook die van jou zelf, komen voort uit een hogere staat van bewustzijn. Daarbij wordt het denken zoveel mogelijk uitgeschakeld. Vooraf eisen stellen aan het eindresultaat van jouw schilderij (be-denken), zorgt vaak voor teleurstelling. Terwijl onbevangen aan de slag gaan, jezelf open en onbevangen opstellen, vaak voor verrassingen zorgt.

Leg je focus op het moment, niet op het einddoel, en geniet van iedere penseelstreek. Veel van mijn schilderijen zijn anders geworden dan wat ik vooraf van plan was. Door dit toe te staan en te laten gebeuren, is schilderen een avontuur. In plaats van een iets waarvan je van te voren al weet hoe het eindigt. Voor de schilder is dat avontuur het ware plezier van schilderen.

Vergelijk jezelf niet met anderen.

Als iedereen zichzelf zou vergelijken met een ander, dan zou er maar weinig unieks worden gemaakt op deze wereld. Echte vernieuwing komt voort uit geheel je eigen weg gaan en je van niemand iets aantrekken. Binnen in iedere schilder huist een unieke persoonlijkheid met een eigen verhaal en een eigen bijdrage aan deze wereld. Dat is waar het om gaat.

Als je altijd maar bezig blijft met jezelf te vergelijken met anderen, dan kom je nooit toe aan dat unieke persoonlijke stukje binnen in jou zelf. Natuurlijk kun je respect hebben of opkijken naar wat anderen kunnen. Je kunt zelfs van ze leren of delen van hun stijl of techniek overnemen. Maar nog veel belangrijker is het om dat unieke stukje binnen in zou zelf een kans te geven en de vrije loop te laten.

Vergelijk jezelf dus met niemand en durf eigenwijs te zijn.

Zorg voor een rustige omgeving en alle tijd van de wereld.

Natuurlijk heeft niet iedereen altijd de mogelijkheid om zich alle tijd toe te eigenen die je nodig hebt. Toch is het toch aan te raden om een moment te plannen waarop je door niemand gestoord kunt worden. Op die manier kun je je kunt laten opzuigen door je schilderij.

Als je eenmaal lekker aan het schilderen bent is het moeilijk om ermee te stoppen. En soms is het ook moeilijk om er weer in te komen nadat je gestopt was. Zorg dus dat je lekker de tijd hebt. Zet alle storende factoren als telefoons, deurbel, televisie, computer indien mogelijk uit. De wereld kan heus wel even wachten.

Eventueel kun je fijne muziek opzetten en een lekker kopje thee voor jezelf klaarzetten, of misschien zelfs wel een wijntje. Dit moment is lekker voor jou.

Tot slot

Onthoud dus dat het perfecte schilderij eigenlijk alleen perfect is omdat het je zoveel plezier verschaft. En dat het eindresultaat eigenlijk niets meer is dan het einde van je avontuur. Best jammer dus eigenlijk als je schilderij af is… Maar met genoeg creatieve ideeën kun je altijd weer aan een volgend avontuur beginnen.

Ik wens je heel veel inspiratie en schilderplezier. Heb jij nog iets toe te voegen aan dit verhaal of heb je een vraag, laat het me dan hieronder weten.

6 gedachten over “Het perfecte schilderij

  1. Dag Alex,
    ik vind als je een schilderij tekent , moet je het met het hart en gevoelens doen. Technieken zijn wel belangrijk maar voor me is het belangrijkste de inhoud , context – wat men ermee wilde zeggen, wat men voelde?…. Ik denk dat u gelezen had een roman van Oscar Wilde “Dorian Gray”? Daarmee wil ik zeggen dat schilderij technisch perfect kan zijn maar als er niks van het hart is dan is het ramp en leeg. En voor me is het ook belangrijk om de langere plezier van het schilderen te hebben) . Ik gebruik niet te veel kleuren , hoor! Ik gebruik veel wit, okra, donker bruin , ultramarijn( eigenlijk bijvoorbeeld met het wit en groen kan je perfecte beeldje van natuur maken : het is gewoon de verschillende tinten van groen van toepassing zijn)

  2. Hallo Alex,
    ik vind jouw uitleg hierboven subliem. Jij verwoord wat ik voel als ik met een tekening bezig ben.
    Ik wil dan niet gestoord worden en ik heb al zo vaak gezegd:”Het is alsof ik IN de tekening zit”. Even snel wat opzetten is er niet bij, dat gaat niet. Dus als ik de tijd heb en neem dan is dat een cadeautje.
    Ben nog maar pas begonnen met schilderen (nog met acryl) en vind het heel erg leuk.
    Ben erg blij jouw website gevonden te hebben met zoveel duidelijk uitgelegde informatie.
    Een schildervriendin heb ik hierop gewezen en zij surft nu ook fijn rond op jouw website.
    Dank je wel en hartelijke groet,
    Helen

    1. Hoi Helen,
      fijn dat ik bij jou een snaar heb kunnen raken en ook om te weten dat ik het niet alleen zo ervaar.
      Ik weet dat ook meer mensen dit zo ervaren.
      Veel schilderplezier!
      Vriendelijke groet,
      Alex Mooyman

  3. Ik schilder puur vanuit gevoel en heb moeite om te zeggen dat een schilderij af is.. want dan is mijn feestje afgelopen. Daardoor heb ik steeds opnieuw de drang om een volgende feestje te beginnen. Schilderen heeft mij gered in mijn hele ziektetraject.. mijn inspiratie komt vaak bij het creëeren van de achtergrond. Meestal neem ik een penseel in beide handen (ik kan zowel links als rechts schilderen) en ga ik aan de slag met slechts een paar kleuren.

  4. Ik schilder al ruim twintig jaar met olieverf/acryl en ook aquarel.
    Ben laatst in contact gekomen met een bekend persoon die een aantal kunstacademies heeft doorlopen , exposities houdt en workshops geeft en besloot te vragen mijn werk te beoordelen. De schilderijen zijn echter heel anders dan de mijne en ik denk niet dat we een liefhebber zijn van elkaars werk, al zitten er zeker mooie schilderijen tussen die mij aanspreken. Ik verkoop mijn werk regelmatig en heb een groot publiek wat mijn werk mooi vindt.
    Door deze beoordeling wordt ik alleen maar afgekraakt en ondanks de lovende woorden van vele mensen maakt het mij erg onzeker terwijl ik weet dat ik goed kan schilderen en ook alle technieken toepas. Ik ben erg sterk in kleuren en speciale effecten en men proeft emotie in mijn schilderijen.
    Moet je dus eerst een kunstacademie doorlopen hebben om dan pas ‘echte’ kunst te kunnen maken?
    Er wordt dus erg neerbuigend over mij gedaan, dat mijn schilderijen geen kunst is.

    1. Hoi Willemijn,
      tsja, dat is een beetje hoe de kunstwereld in elkaar steekt.
      Toen ik voor het eerst ging exposeren was er een doorgewinterde kunstenaar die mijn werk afkraakte en mij op het hart drukte dat ik teveel kleur gebruikte.
      Zelf maakte hij schilderijen met veel grauwe kleuren.
      Aan het eind van de expositie kwam ik hem weer tegen en vroeg ik hem: En… heb je wat verkocht?
      Nee nee, helaas!
      Ik had zelf 7 werken verkocht.
      Het is mij altijd is opgevallen dat in de kunstwereld veel mensen rondlopen die elkaar niets gunnen en ook bang zijn dat een ander meer succes heeft dan zij zelf.
      Dat lijkt dus iets waar je mee moet leren leven.
      Ik ben van mening dat je als kunstenaar sterk in jezelf moet geloven en je eigen weg moet gaan, ongeacht wat anderen daar van vinden.
      Alleen dan kan je vrij zijn en een ware kunstenaar worden.
      Wat mij betreft heeft een opleiding daar dus niets mee te maken.
      Vriendelijke groet,
      Alex Mooyman

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *